ÖZEL DOSYA | Toprak değişimi konusunda Thaçi tek başına

Kosova ve Sırbistan en nihai hedef olarak Avrupa Birliği’ne dahil olmak isteyen iki ülke. Ne var ki bu sürecin başlayabilmesi için Kosova’nın birçok ülke tarafından daha tanınması ve her iki tarafın da aralarındaki sorunları ciddi ölçüde çözmesi gerekiyor.

Tarafların önündeki en temel sorunlardan biri sınır ve bölge ihtilafları. Bu tip ithilaflar yaşayan ülkeler AB’ye üye olamıyor. Hırvatistan bu sebeple Slovenya ile olan sınır sorununu çözmeden üyeliğe alınmadı. Benzer süreç şimdi bunun için isim değişikliğine gidecek olan Makedonya için işliyor. Kısaca AB üyeliği motivasyonu bu tip anlaşmazlıkların çözülmesi için önemli bir itici güç oluşturuyor.

Kosova’nın Kuzey Mitroviça Bölgesi’ni Sırbistan’daki Preşeva Vadisi ile değiş tokuş edilmesi konusu da oldukça hassas bir mesele olarak tartışılmaya ve görüşülmeye devam etmekte. Kime sorduğunuza bağlı olarak bu adım bir savaşa veya büyük bir uzlaşıya sebep olabilecek tarihi bir mesele.

Henüz resmileşmemiş çözüm önerisi oldukça basit: Sırbistan’ın güneyinde Arnavutların çoğunlukta yaşadığı Presevo Vadisi Kosova’ya verilecek ve karşılığında Sırbistan da Mitroviçe şehrinin içinden geçen İbar nehrinin kuzeyinde Sırp çoğunluğun yaşadığı bölgeyi yeniden tam kontrol elde edecek.

Sırbistan ile diyalog ve anlaşmaya varılmasını desteklediğini birkaç kez açıklayan Başbakan Ramush Haradinaj, ancak olası Kosova sınırlarının konusu üzerinde müzakerelerin başlatılmasına dair  diyalog sürecini desteklemeyeceğini de birkaç kez vurguladı.

Bu arada Kosova’daki iki büyük muhalefet partisi Kosova Demokratik Birliği (LDK) ve Vetëvendosje! Hareketi (VV) sınırların değiştirilmesi ve bu konuda uluslararası camiadan destek arama çabalarını sürdürmemesi için Cumhurbaşkanı Thaçi’ye çağrıda bulundu.

Bu nedenle Kosova Demokratik Birliği ve Vetëvendosje Hareketi, Kosova ile Sırbistan arasında sınırların değişiminin de yer alacağı olası bir final anlaşmanın Meclis’te onanmasını kesinlikle hiçbir şekilde kabul etmeyeceklerini açıklıyorlar.

Konuyla ilgili konuşan Vetëvendosje milletvekili Albulena Haxhiu, Cumhurbaşkanı Thaçi’nin toprak değişimi fikrini değişik düzeylerde ve değişik faktörlerle tartışma kararlığını sürdürdüğünün çok net olduğunu bildirdi.

Ancak Haxhiu’ya göre,  çoğu siyasi oluşum Thaçi’nin bu tehlikeli fikrine güçlüce karşı koymayı da sürdürüyor.