Osmanlı Arşivi; Selanik’ten Mısır’a Arnavut Asker Sevki

1800-1801 Dönemini kapsayan arşiv dökümü. Selânik İskelesinden Mısır Ordusuna Sevk Edilecek Arnavut Askerleriyle Alakalı Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki 1215/1800-1801 Tarihli Belgelerin Dökümü Selânik İskelesinden Mısır Ordusuna Sevk Edilecek Arnavut Askerleriyle Alakalı Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki 1215/1800-1801 Tarihli Belgelerin Dökümü Müfid Yüksel BOA HAT 156/6517- J 17/Ra/1215 Devletlu İnâyetlu Merhametlu Veliyu’n-ni’am Kesîru’l-lutf Ve’l-kerem Efendim Sultânım Hazretleri Devlet ve..

Yazar : Tarih : Okunma : Yorum Yap

1800-1801 Dönemini kapsayan arşiv dökümü.

Selânik İskelesinden Mısır Ordusuna Sevk Edilecek Arnavut Askerleriyle Alakalı Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki 1215/1800-1801 Tarihli Belgelerin Dökümü

Selânik İskelesinden Mısır Ordusuna Sevk Edilecek Arnavut Askerleriyle Alakalı Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki 1215/1800-1801 Tarihli Belgelerin Dökümü

Müfid Yüksel

BOA
HAT
156/6517- J
17/Ra/1215
Devletlu İnâyetlu Merhametlu Veliyu’n-ni’am Kesîru’l-lutf Ve’l-kerem Efendim Sultânım Hazretleri
Devlet ve ikbâl-i ebedî ve übbihet iclâl-i sermedî ile sağ olsun! Arzıhâl-ı bende-i sadâkat-iştimâlleri budur ki,
Mîrmîrân-ı kirâmdan sâbıkan Ohri sancağı mutasarrıfı Mahmûd Paşa bendeleri ma’rifetiyle Arnavudluk’dan bin (1000) nefer güzîde asker tahrîr ve bi’n-nefs istishâb ve Selânik iskelesine gönderilmek üzere olan sefînelere irkâb ve ordu-yı hümâyun-ı zafer-makrûna şitâb üzere mülhak olması ve neferât-ı mezbûrların ulûfe ve bahşiş ve katık bahâları altmış dört bin (64000) kuruş hazînebend ve mübâşir ile tarafına ib’âs olduğunu hâvî ve madde-i sâireyi muhtevi üç kıt’a emr-i âlî vâsıl-ı dest-i ta’zîm ve bûsevâre-i şifâh-ı tafhîm kılınup el-hâletu hazihi mîrmîrân-ı mumaileyh Mahmûd Paşa Yanya vâlisi vezîr-i rûşenzamîr inâyetlu Ali Paşa hazretlerinin tarafında müsâferet tarîkıyle bulunmağla emr-i âlî muvâcehesinde feth u kıraât ve mazmûn-ı münîfi gûş-i hûşına ilkâ olundukda merâsim-i mutavaât-ı lede’l-edâ mağdûriyetini serd u beyân ederek “Uğur-ı meyâmin-i hazret-i cihândârîde ve bu misillu hizmet-i dîn-i mübînde cân fedâ ederek meşiyyen ale’l-cibâh bu bendelerine azîmet vâcibe-i zimmetdâr ancak niyâz ve ilticâm budur ki, ol mikdâr askerin tertîb ve techizi nefer başında mîrîsi olan altmış (60) varak kuruş üzerine ol mikdâr dahi zamm olunmağa muhtâc idüğü ve bu sûretde mâlen tâb u tüvânım olmadığı vâzıh ve âşikâr ve matlûb buyurulan askerin techizi dahi Ohri sancağına menût ve sancak-ı mezbûr üzerime olmadığı sûretde adem-i nüfûzuma müeddi bir madde idüğü ve bu hengâmda bu bendelerinesancağ-ı mezbûr tevcîh ve ihsân buyurulur ise ‘icâleten fermân buyurulan askerin tahrîri ve techizine mübâşeret olunur. Deyu hâl-i pür-melâlini ‘arz u ifâde ve Ohri sancağı ihsân buyurulduğu sûretde Yanya’dan müretteb asâkire dahi başbuğ olurum. İhsân olunmaz ise bir vechile azîmet edemeyeceğim ma’lûm ve âşikârdır keyfiyeti tahrîr ve inhâ ideyin” diyerek ricâ etmekle ‘arzıhâl-ı kemterânem tarkîm ve takdîm-i hâk-i pây-ı devletleri kılınmışdır. İnşâallahu Taâla إن شاء الله تعالی leda şerefi’l-vusûl keyfiyet muhât-ı ‘ilm-i gîtî-şümûlleri buyuruldukda ne vechile emr u irâde-i ‘aliyye buyurulur ise ol bâbda emr u fermân devletlu inâyetlu merhametlu veliyu’n-ni’am kesîru’l-lutf ve’l-kerem efendimiz sultânımız hazretlerinindir.
Fi 17 Ra. Sene 1215
Bende: Mîr Mehmed Es’ad Mîrâhur-i Sânî
Mühür: Mehmed Es’ad
BOA
HAT
156/6517- L
05/S/1215
Saâdetlu Re’fetlu Mecâdetlu Übbihetlu Cemîlu’ş-şiyem Bülend-himem Sultânım Hazretleri Hemîşe Muvaffak-ı İrtikâ-yı Rüteb Ve Menzilet Ve Vesâde-i Pîrây-ı Mesned-Zîbây-ı Ömr u Devlet Olmaları Daâvâtı Merfû’-ı Dergâh-ı Hazret-i Ahadiyyet Kılındığı İzhârı Mülâbesesiyle ‘Arîza-i Senâkâr Sâf-sîretler budur ki,
Bundan akdemce sadrâzam-ı zafer-tev’em devletlu merhametlu veliyu’n-ni’am kerîm-i ‘âlî-himem efendimiz hazretlerinin ma’iyyet-i âsaf-ı menkabetlerine isyâr ve tesyâr olunmak üzere bâ-fermân-ı âlî tahrîrine me’mûr olduğum Arnavud askerini ta’cîl ‘ale’t-ta’cîl ihrâc ve bahren savb-ı maksûda ib’âs olunmaları içün bâlâsı mübârek hatt-ı hümâyun-ı şevket-makrûn ile mu’anven ve mutarraz bâ-fermân-ı ‘âlî cenâb-ı ma’âlî-nisâbları hâsetsen taraf-ı hümâyundan mübâşir ta’yîn buyurulduğunuza binâen taraf-ı bâhiru’ş-şeref-i kerîmânelerinden meb’ûsen hatt-ı şerîf-i mehâbet-redîf ve ‘ale’l-husûs kâime-i mekârim-‘allâmeleri ma’an hassa hasekîlerinden ‘izzetlu Hasan Ağa bendeleri mübâşeretiyle râhe-pîrây-ı ta’zîm ve kef-ârây-ı tekrîm oldukda kıyâmen kıraat ve mazmûn-ı ‘aliyyesine serdâde-i itaât ve inkıyâd olduğum peydâ ve âşikâr olmağla ancak Der’aliyye’den iki def’ada i’tâ buyurulan ma’lûmu’l-mikdâr ‘atiyye-i seniyye ile i’mâl-i esliha ve darb u harbe kâdir piyâdekân matlûbe-i tahrîr ve techiz ve işbu geçen mâh-ı zîlhicce’nin beşinci pencşenbe günü nezd-i senâkârîden ihrâc ve Kâid-i Tevfîk-i Ni’me’r-refîk-i Samedânî ile Selânîk iskelesine isbâl ve irsâl ve sefîneye irkâb ve murâd-ı ve imdâd-ı Cenâb-ı Mürsilü’r-riyâh ile savb-ı me’mûrelerine ‘azîmet etdikleri izâh ve beyânında kâime-i senâ-‘alâmet tahrîrine ibtidâr ve âğay-ı mumaileyh iâdesiyle merfû’ bezm-i mürüvvet-karârları kılınmışdır. İnşaallahu Taâla إن شاء الله تعالی leda şerefi’l-vusûl gönderilen iki kıt’a i’lâm-ı şer’îden dahi muhât-ı ilm-i ‘irfân-âyâtları buyuruldukda fîma ba’d, cânib-i senâkâr-ı bîriyâların tab’-ı maâli-iştimâllerinden ferâmuş ve buyurmamaları bâbında lütf u kerem zât-ı stûdeh-şiyem hazretlerinindir. Fi 5 S. Sene 1215
Senâkâr-ı Bîriyâ
Mâlik
Mutasarrıf-ı
Haremeyn-i
Sâbık
BOA
HAT
163/6797- A
26/Z/1215
Arnavud Belgradı[1] Nâibinin İ’lâmıdır Fermân Hazret-i Men Lehu’l-Emrindir,
Der-i devletmekîne ‘arz-ı dâ’î-yi kemîne budur ki,
Medîne-i Arnavud Belgradı sâye-endâz-ı devlet ve ikbâl buyurulan hâla Avlonya[2] ve Elbasan ve Ohri sancakları mutasarrıfı vezîr-i gayret-semîr devletlu Seyyid İbrahim Paşa hazretleri Arnavud dilâverlerinden kârgüzâr ve idâre-i askere zî-iktidâr münâsib başbuğ ma’iyyetiyle tahrîr ve ihrâc ve Selânîk iskelesinde tehiyye olunacak sefâine irkâben ordu-yı hümâyuna irsâl eylemek içün güzîde ve cengâver bin ikiyüz elli (1250) neferât tahrîr ve mahal-i me’mûrlarına îsâl ve tsyîr buyurulmaları bâbında şeref-ceriyy-i sudûr buyurulan bir kıt’a emr-i celîlu’ş-şân ile nâme-i sâmiye-i hazret-i kâimakâm-ı ‘âlî-makâm mübâşir ta’yîn buyurulan Hadîka-i Hassa hasekîlerinden ‘izzetlu Hüseyin Ağa mübâşeretiyle vezîr-i müşârunileyh hazretlerine lede’l-vusûl vezîr-i müşârunileyh ber muktezây-ı fermûde-i hazret-i cihândârî asâkir-i matlûbeyi tertîb ve tahrîr ve üzerlerine kârgüzâr ve idâre-i askere zî-iktidâr ser-tüfengçiyân ‘izzetlu Ömer Beğ kullarını asâkir-i mezkûre üzerlerine başbuğu ve ta’yîn buyurulur ise başbuğ-ı mumailey ile defter-i mumzîde muharreru’l-esâmi sâir bölükbaşılara kâ’ide-i mer’iyyeleri üzere gedikluleriyle onu onüç hesâbı üzere otuz bir (31) bayrak küşâd ve beher bayrak kırk (40) nefer olmak üzere bin iki yüz elli (1250) neferât tahrîr ve ber muceb-i defter-i hâkânî beher nefere on’ar kuruş bahşişlerini ve altışar aylık yedişer buçuk kuruş ulûfelerini ve yevmiye ikişer para katık bahâları vezîr-i müşârunileyh tarafından bi’t-temâm yedlerine teslim ve asâkir-i mezkûre dahi kabz ve kabûl ve ber vech-i muharrer orduy-ı hümâyunda altı mâh ber vech-i istikâmet edâ-yı hizmet edeceklerini cümlesi taahhüd ve iltizâm etmeleriyle minvâl-i muharrer üzere asâkir-i mezkûre başbuğu mumaileyh ma’iyyetiyle mâh-ı zîlhicceti’ş-şerîfe yirmi altıncı günü Arnavud Belgradı’ndan ihrâc ve iskele-yi mezbûreye ‘azîmet eylediklerinde vezîr-i müşârunileyh tarafından ve cânib-i devlet-i ‘aliyyeden me’mûr mübâşir-i mumaileyh ma’rifetiyle asâkir-i mezkûre ta’dâd olundukda ber vech-i muharrer mumzî defterde zikrolunduğu minvâl üzere tertîb olunan otuz bir bayrak ile asâkir-i mezkûre tamâmen ihrâc ve mübâşirleri ve başbuğ-ı mumaileyhimaya istishâben doğru Selânîk iskelesine ‘azîmet eylediklerini Der’aliyye’ye bir kıt’a i’lâm ediverin deyu başbuğ-ı mumaileyh ile bölükbaşıları ilhâh ve iltimâs etmeleriyle ol ki vâki’u’l-hâldir, bi’l-iltimâs pâye-i serîr-i a’laya i’lâm olundı. Bâkî emr u fermân hazret-i men lehu’l-emrindir. حرّر فی الیوم السّادس والعشرین من شهر ذی الحجّة الشریفة سنة خمس عشر مأتین والفHurrire fi’l-yevmi’s-sâdis ve’l-‘işrîn min şehr-i zîlhicceti’ş-şerîfeti seneti hamse ‘aşere ve mieteyn ve elf.
العبدالداعی للدولة العلیّة العثمانیّة
درویش محمد المولیخلافة بمدینة آرنود بلغرادی
El-Abdu’d-Dâ’î Li’d-Devleti’l-‘Aliyyeti’l-‘Usmâniyye
Dervîş Mehmed El-Mevlahilâfe Bi-Medîneti Arnavud Belgradı
BOA
HAT
163/6797- B
26/Z/1215
Bâîs-i Tahrîr Defter Oldur ki,
Bu âvânda Arnavudluk’dan tahrîr ve ihrâc ve Selânîk iskelesinden sefâine irkâben ordu-yı hümâyuna îsâl ve tesyîrlerine bâ emr-i ‘âlî me’mûr olduğumuz bin iki yüz elli (1250) neferât asâkir üzerlerine nasb olunan başbuğu ve bölükbaşıların esâmisi ve asâkir-i mürettebe-i matlûbe defteridir ki ber vech-i âtî zikr u beyân olunur.
Fi 26 Z. Sene 1215
Başbuğu Ömer Beğ’e Verilen
Aded-i bayrak: 4
Aded-i nefer: 160+10
Yalnız yüz altmış neferdir. Bayraklar hesâbından bâkî on nefer idâresi içün zamm olunmuşdur.
Hüseyin Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak: 2
Aded-i nefer: 80
یشرلوعار Yeşerlu Ar[3] Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
مالقو قنبر Malko Kanber Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
زكیر Zekîr Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
فیضو Feyzo Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:2
Aded-i nefer:80
یونس مولیتت Yunus Molitet Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
Molla Resûl Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
Saîd Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
Kara Zeynel Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
علوش Aloş Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
Sâlih Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
Selmân Ağa Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:2
Aded-i nefer:80
ابراهیم طریان İbrahim Taryan Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
سلمان آغو Selmân Ağu Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
حسن غوریچه Hasan Goriçe Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
حسن جوحول Hasan Cohul Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
علی زوت Ali Zot Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
محمد رساك Mehmed Rusak Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
حزیز اونیغار Haziz Oniğar Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
Avlonyalı Murad Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
İsmail Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
سولو Solo Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
اسماعیل قانینه İsmail Kanîna Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
رانو حمزو Rano Hamzo Bölükbaşı’ya Verilen
Aded-i bayrak:1
Aded-i nefer:40
Cem’an Yekûn-i Neferât
1240+10= 1250
Evveli on üç hesâbı üzere yalnız bin iki yüz kırk neferdir.
Başbuğu Ömer Beğ’e idâeresi içün on nefer zamm olunmuşdur.
حرّر هذا الدفتر بمعرفة المأمورین
و درویش محمد المولیخلافة بمدینة آرنود بلغرادی غفر له
Mühür: Dervîş Mehmed
كتبه مصطفی متصرّف آولونیه و اوحری
[1] Bugünkü, Arnavutluğun Berat şehri ve vilâyeti
[2] Bugün, Arnavutluğun Vlore liman şehri.
[3] Arnavutça olan bu ismi tam tesbit edemedik.
Müfid Yüksel (hasipgultas@yahoo.com.tr)

İlk yorumu siz yazın