Midât Frashëri, Arnavut ulusal davasının savunucusu, yayıncı, yazar, tercüman, albanolog, diplomat ve eylemcisiydi. 1880’de Ioannina’da doğdu ve önde gelen Arnavut yurtsever Abdyl Frasheri’nin oğluydu. Frashëri ayrıca “Lumo Skëndo” ve “Mount Kokojka” takma adlarıyla da bilinir. İlk derslerini Naim ve Sami Frashëri’den öğrendi. Onların etkisi altında geniş bir kültür edindi ve birçok yabancı dilde ustalaştı. 1908 yılında Selanik’te “Liria” gazetesini kurdu. 1897-1928 arasında aralıklı olarak “Ulusal Takvim” dergisi yayınladı. 1909’da Selanik, Köstence ve Tiran’da “Diturija” dergisi yayınladı. Bu dergiler, Arnavut halkının tarihi, dilbilimi, folklorik ve geleneklerini ele alıyordu. Orta yaşlarında Frasheri çok çeşitli edebi, kültürel ve politik faaliyetlerde bulundu. Manastır Kongresi’nde (1908) başkan seçildi ve Alfabe Komisyonuna atandı. 28 Kasım 1912’de Vlora Ulusal Meclisine katıldı. Vlora Geçici Hükümeti’nde Dış İşleri Bakanı olarak atandı. Prens Vid döneminde, Posta ve Dış İşleri Bakanı olarak atandı. I. Dünya Savaşı yıllarında Avrupa’nın farklı ülkelerinde kaldı. 1918’de Turhan Paşa, Paris Barış Konferansı’nda Pasha hükümetinin bakanı ve resmi Arnavutluk heyetinin bir üyesi olarak katıldı. 1923-1925’te, Arnavutluk’un Atina Büyükelçisi olarak göreve yaptı. Bu görevi yerine getirirken, Mid’hat Frashëri, Chamería Müslüman Arnavutlarının Yunan hükümetinden zorla kovulmasını protesto etti. 1926-1939’da Tiran’da “Lumo Skëndo” kitabevini açtı. II. Dünya Savaşı sırasında “Balli Kombetar” hareketine önderlik etti. Savaşın sonunda önce İtalya’ya sonra da “Özgür Arnavutluk” Komitesi’ni kurduğu Londra’ya gitti.
3 Ekim 1949’da New York’ta öldü.

🇦🇱 Sot, përkujtojmë 70-vjetorin e ndarjes nga jeta të publicistit, shkrimtarit, përkthyesit, albanologut, diplomatit dhe veprimtarit të çështjes kombëtare shqiptare, Mid’hat Frashëri (1880-1949)

Mid’hat Frashëri ishte publicist, shkrimtar, përkthyes, albanolog, diplomat dhe veprimtar i çështjes kombëtare shqiptare. Lindi në Janinë më 1880 dhe ishte i biri i Abdyl Frashërit, patriotit të shquar shqiptar. Mid’hat Frashëri njihet edhe me pseudonimet “Lumo Skëndo” dhe “Mali Kokojka”. Mësimet e para i mori nga Naim dhe Sami Frashëri. Nën ndikimin e tyre, ai mori një kulturë të gjerë dhe zotëroi disa gjuhë të huaja. Në vitin 1908 themeloi gazetën “Liria” në Selanik. Nga viti 1897-1928 botoi me ndërprerje revistën “Kalendari Kombiar”. Në vitin 1909 botoi revistën “Diturija” në Selanik, në Konstancë dhe në Tiranë. Këto revista trajtuan çështje me rëndësi historike, gjuhësore, folkloristike dhe të traditave të popullit shqiptar. Mid’hat Frashëri zhvilloi një veprimtari të gjerë letrare, kulturore dhe politike. Në Kongresin e Manastirit (1908) u zgjodh kryetar dhe u caktua në Komisionin e Alfabetit. Mori pjesë në Kuvendin Kombëtar të Vlorës, më 28 nëntor 1912. U emërua ministër i Punëve Botore në Qeverinë e Përkohshme të Vlorës. Gjatë periudhës së Princ Vidit, u ngarkua me detyrën e ministrit të Postave dhe Punëve Botore. Gjatë viteve të Luftës së Parë Botërore qëndroi në vende të ndryshme të Evropës. Në vitin 1918 u emërua ministër i qeverisë së Turhan pashë Përmetit dhe anëtar i delegacionit zyrtar shqiptar në Konferencën e Paqes në Paris. Në vitet 1923-1925, mbajti detyrën e ministrit fuqiplotë të Shqipërisë në Athinë. Gjatë ushtrimit të kësaj detyre, Mid’hat Frashëri protestoi për shpërnguljen me dhunë të shqiptarëve myslimanë të Çamërisë nga qeveria greke. Në vitet 1926-1939 hapi librarinë “Lumo Skëndo” në Tiranë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore drejtoi organizatën e Ballit Kombëtar. Në përfundim të luftës, fillimisht shkoi në Itali dhe më pas në Londër, ku formoi Komitetin “Shqipëria e Lirë”.
Vdiq në Nju-Jork, më 3 tetor 1949.

Kaynak: Arnavutluk Ulusal Tarih Müzesi – Muzeu Historik Kombëtar