Yahya Kaptan (1891-1920)

1891 yılında Kosova’nın Köprülü Kasabası’nda doğan ve Arnavut kökenli olan Yahya Kaptan, ilk mücadelesini burada Bulgar komitacılara karşı verdi. 1912’den sonra Cemail Longuri ve İdam İbrahim ile çete kurarak Bulgar komitacılarla savaştı. Balkan Savaşı sırasında Sırp ordusu karşısında gerileyen Osmanlı kuvvetlerine düşmanla ilgili bilgiler aktardı. İdam edilecek olan Türk esirleri kurtardı. Bir Dünya Savaşı sırasında da gönderildiği Sırbistan’da çok önemli görevleri yerine getirdi. Mustafa Kemal Atatürk’ün güvendiği, Makedonya dağlarında komitacı mücadelesinden tanıdığı bir kişiydi. Mustafa Kemal Samsun’a hareket ettikten sonra, Yahya Kaptan Haziran 1919’da Kocaeli, Adapazarı havzasında anadoluya ulaşım yolunu Rum çetelerinden koruma talimatıyla Tavşancıl Beldesi’ne yerleşti. Burada Türk ve Arnavut köylerinden adam toplayıp yeni bir müfreze oluşturdu. Rum çeteleriyle mücadele etti. Özellikle Gebze ve Kocaeli dolaylarında Rum çetecileriyle amansız savaşlar verdi. 8 Ocak 1920’de Tavşancıl Beldesi’nde, Kurtuluş savaşı mücadelesinde Mustafa Kemal’in lider olmasını istemeyen İttihatçılar tarafından kalleşçe şehit edildi. Mustafa Kemal’e bağlılığı ve ölümüne emrinde olması, Enver Paşa’yı direnişin başına getirmek isteyen ittihatçıları rahatsız etti. İstanbul Anadolu yolunun Yahya Kaptan kontrolünde milli kuvvetlerce korunması Mustafa Kemal Atatürk ve açılacak TBMM için çok önemliydi. Sonrasında İzmir suikastine kadar giden süreçte İttihatçıları rahatsız eden şey Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliği ve Arnavutların cumhuriyetin kuruluşundaki etkin konumlarıdır.

Atatürk’ün Büyük Nutuk’ta 17 sayfa yer ayırdığı Kuvayı Milliye kahramanlarından Yahya Kaptan’ın, 1920 yılında şehit edildiği Gebze İlçesi’nin Tavşancıl Beldesi’nde heykeli dikildi. Arnavut kökenli Kosovalı olan ve çeteleriyle Sırplara karşı da büyük savaşlar veren Yahya Kaptan’ın heykelinin dikilmesiyle, Atatürk’ün bu yönde Gebzeliler’e yaptığı vasiyet de, – aşırı rötarlı da olsa- yerine getirilmiş oldu. Yahya Kaptan’ın heykeli, Gebze Kaymakamlığı ve Tavşancıl Belediyesi’nce, işadamı Oğuz Aydemir’in katkılarıyla yaptırıldı. 2 metre 40 santim boyundaki Yahya Kaptan heykelini Heykeltıraş Emre Başoğlu yaptı. Ayrıca İzmitin yeni inşa edlinen bir beldesine ve bir çok okula Şehidimiz Yahya Kaptan adı verilmiştir.
Yeni Şafak Gazetesin de Abdullah MURADOĞLU; Yahya KAPTAN için şu satıları aktarıyor.
Yeni Şafak Gazetesi Teşkilat-ı Mahsusa

Teşkilat-ı Mahsusa’ya bağlı gönüllü taburlarından biri Osmancık’tı. Başta Yüzbaşı Cemil ve ünlü çeteci Yahya Kaptan olmak üzere taburun subayları Batı Trakya ve Trablusgarp’te bulundu. Osmancık Taburu, Süleyman Askeri’nin emrinde Basra’da İngilizlere karşı savaştı. Tabur komutanı Yüzbaşı Cemil ve pek çok gönüllü şehit düştü. Ali Çetinkaya ve MAH Başkanı Naci Perkel de taburun komutanlarındandı. Taburun teğmeni Şeyh Şamil’in torunu Hamza Osman, “Bir Avuç Kahraman” isimli kitabında şöyle anlatıyordu: “Harp meydanlarında verdiğimiz zayiattan başka, kuş uçmayan kervan geçmeyen köylerde, binbir zahmet ve meşakkattan, açlık, susuzluk, güneş çarpması ve sıcak memleketlere mahsus birçok hastalıklardan ne aslan gibi delikanlılar kaybetmiştik. Ne kadar mert ve kıymetli subay ve erlerimiz oralarda son nefeslerini vermişlerdi. Kumların seraplarına karışmış olan bu mezarsız şehitlerimizin aziz hatıraları önünde kalbimden taşan saygı hisleriyle eğilirim. Vatan uğrunda imanla ölenlerin yüksek şerefi yanında her şeref sathi ve geçicidir.”