Resmi Adı	Kosova Cumhuriyeti
Nüfus	1.8 milyon (Aralık 2013 tahmin)
Dil	Arnavutça (resmi), Sırpça (resmi), Boşnakça, Türkçe, Romanca
Din	Müslüman, Hristiyan
Yüz Ölçümü	10.900 km²
Başkent	Priştine
Başlıca Şehirleri	Priştine, Prizren, Ferizay, İpek, Gilan, Mitroviça
Yönetim Şekli	Parlamenter Demokrasi
Devlet Başkanı	Hashim Thaci
Başbakan	Isa Mustafa
Para Birimi	Euro (€)

Kaynak: CIA-The World Fact Book, Kosova İstatistik Kurumu

Temel Ekonomik Göstergeler

	2010	2011	2012	2013	2014	2015
GSYİH (US $ milyon)	5.829,8	6.694,3	6.500,0	7.072,3	7.386,6	6.400,4
GSYİH (€ milyon )	4.402,0	4.814,5	5.058,8	5.326,6	5.567,5	5.771,0
GSYİH (% reel büyüme)	3,3	4,4	2,8	3,4	1,2	4,0
Enflasyon (% değişiklik)	3,5	7,3	2,5	1,8	0,4	-0,5
Döviz Kuru ( US $)	0,76	0,72	0,78	0,75	0,75	0,90
Kredi faiz oranı (%)	14,3	13,9	12,9	11,1	9,2	7,2
İhracat (US $ milyon)	294,0	313,1	268,8	293,9	324,6	325,3
İthalat (US $ milyon)	2.144,9	2.479,6	2.489,6	2.443,7	2.538,2	2.634,9

Kaynak: Euromonitor Country Profile, 2016

Üye Olduğu Uluslararası Kuruluşlar

IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), IDA (Uluslararası Kalkınma Ajansı), IFC (Uluslararası Finans Kuruluşu), IMF (Uluslararası Para Fonu), ITUC (Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu), MIGA (Çok Taraflı Yatırım Garanti Kurumu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu)

Ekonomik Yapı

Kosova, 2008 yılındaki bağımsızlıktan sonra, çok kısa bir süre içerisinde yasal düzenlemeleri gerçekleştirerek, piyasa ekonomisine geçişte ve makro ekonomik istikrarın korumasında önemli gelişmeler kaydetmiştir.

Kosova ekonomisinin yaklaşık % 68,3’ünü hizmet, % 14,1’ini tarım, % 9,6’sını sanayi ve % 8’ini inşaat sektörleri oluşturmaktadır. İşsizlik ve milli gelir rakamları ile halkın yaşayış ve tüketim alışkanlıkları karşılaştırıldığında, kayıt dışı ekonominin önemli bir boyutta olduğu ve halkta büyük ölçüde nakite dayanan bir varlığın bulunduğu anlaşılmaktadır.

Toprakların verimli olmasına rağmen, çoğu çiftlik küçük ve etkin değildir. Tarımsal arazinin büyük çoğunluğu özel olarak işletilmektedir. Buğday, mısır ve şarap önemli ürünlerdir.

Sanayi sektörü metal işleme, basit makine üretimi deri işleme ve ağaç işleme, mobilya alanında faaliyet gösteren küçük ölçekli firmalardan oluşmaktadır.

Altyapı yetersiz olup, Kosova sadece bir önemli karayoluna sahiptir. Enerji kaynakları güvenilir değildir. Bankaların çoğu yabancı mülkiyetindedir. Ülkenin posta ve Telekom operatörleri özelleştirilme sürecindedir.

Kosova’nın resmi para birimi Euro olarak belirlenmiştir. Ancak, ülkenin Kuzey kesiminde ve Sırplar’ın yoğun olduğu bölümlerde halen Sırp Dinar’ı para birimi olarak kullanılabilmektedir. Ticarette Avro’nun kullanılması enflasyonun yükselmesini engellemektedir. Ülke, bağımsızlığın ilan edilmesinden önceki dönemde (2006) Orta Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi’ne (CEFTA) katılım için anlaşma imzalamıştır. Ancak, Sırbistan ve Bosna-Hersek (Bosna Sırplarının koyduğu veto sebebiyle) söz konusu birlik içerisinde Kosova’nın bulunmasına karşı çıkmaktadırlar. Bu ülkeler Kosova menşeli mal ve hizmetlerin serbest dolaşım ile gümrük vergisi imtiyazlarına sahip olmasına yönelik gerekli yasal uygulamaları yerine getirmemektedirler.

Ekonomik Performans

Kosova Avrupa’nın en fakir ülkelerinden biri olmasına rağmen, geçmiş 10 yılda istikrarlı büyüme kaydedilmiştir.

2015 yılı Kosova’nın makroekonomik göstergelerine baktığımızda, Gayri Safi Yurt İçi Hasılanın (GSYİH) 5,7 milyar Avro, kişi başı milli gelirin 2.900 Avro, (3161 $) işsizlik oranı %26, enflasyonun % – 0,5 ve ekonomik büyümenin % 3,3 olduğu görülmektedir. 2016 yılı büyüme oranı beklentisi % 3,8’dir. Ekonomik büyüme temel olarak özel tüketim ve kamu yatırımlarındaki artışlardan kaynaklanmakta olup gayri safi yurtiçi hasıla büyük oranda, bankacılık sektörünün verdiği krediler, dışardan gelen işçi dövizleri, yabancı yardımlar ve artan bütçe harcamaları ile finanse edilmektedir.

İşçi gelirleri gayrisafi yurtiçi hasılanın %10-15’i arasında seyretmektedir. Bunun yanı sıra, yabancı yardımlar gayrisafi yurtiçi hasılanın üçte birini oluşturmaktadır.

2015 yılında özel tüketimler %3,5 oranında artmış olup, 2016 yılında %4,2 oranında artması beklenmektedir.

İhracatın orta vadede büyüyeceği öngörülmektedir. Düşük seviyelerdeki verimlilikten dolayı ihracatın tüm ekonomiye katkısının sınırlı olması beklenmektedir.

Cari işlem açığı 2015 yılında gayrisafi yurtiçi hasılanın %8’ini oluşturmuştur. 2016 yılında ise %10,7 ulaşması beklenmektedir. Açığın büyük ölçüde işçi gelirleri ve yabancı doğrudan yatırımlar ile finanse edileceği öngörülmektedir.

Para Politikası

2002 yılında Kosova resmi para birimi olarak Euro’yu kabul etmiştir. Bu durum ülkede istikrarlı bir makroekonomik ortamın oluşturulmasına olanak sağlamıştır.

Başlıca ihracat kalemleri: metal ürünleri, deri ürünleri, yiyecek-içecek, tütün, sebze

Başlıca ithalat kalemleri: gıda, canlı hayvan, petrol, kimyasallar, makineler, tekstil

Başlıca ticaret ortakları: İtalya, Almanya, Makedonya, Sırbistan, Türkiye

Kosova ekonomisinin başlıca kaynakları arasında dış bağışlar, gümrük gelirleri, işçi dövizleri ve Kosova’da yaşayan uluslararası personelin kira/tüketim harcamaları bulunmaktadır. Üretimin çok sınırlı olduğu ülkede, doğal koşullar son derece elverişli olmasına rağmen tarım ve hayvancılık sektörleri de yeterince gelişmemiştir. İşsizlik yüzde 45 düzeyindedir.

Kosova yeraltı kaynakları açısından zengin bir ülkedir. Kurşun, çinko, bakır, gümüş, altın ve kömürün bol miktarda bulunduğu Kosova, linyit rezervi bakımından da Avrupa’da Almanya ve Polonya’dan sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Ancak bu kaynaklar verimli bir şekilde işletilememektedir. Ticaret ve hizmet sektörünün hâkim olduğu Kosova ekonomisinde, milli gelirde yüzde 20 paya sahip sanayi sektörü 1999 öncesine göre oldukça geri plandadır. Milli gelirin de yüzde 30’unu özellikle Almanya ve İsviçre’de yerleşik Kosovalı çalışanların gönderdiği dövizler oluşturmaktadır.

T.C. Ekonomi Bakanlığı