Arnavutluk ve Karadağ’da Osmanlı Kitabeleri Külliyatı Kitabı

Kitap bu şekliyle Osmanlı Arnavutluk’unun zengin tarihinden kesitler sunmaktadır.

Arnavutluk ve Karadağ’da Osmanlı Kitabeleri Külliyatı Kitabı
Yazar : Tarih : Okunma : Yorum Yap

Arnavutluk ve Karadağ’da Osmanlı Kitabeleri Külliyatı Kitabı

Mehmet Tütüncü tarafından araştırılıp yazılan bu kitap Arnavutluk’ta bulunan Osmanlı kitabelerinin bir toplu yayınıdır. Kitabelerin büyük çoğunluğu taş, bir kaç tanesi tahta üzerine yazılmış ve bir kaç el ve duvar yazması (graffito) da bulunmaktadır.

Taş kitabeler iki kısma ayrılmaktadır. 1. Mimari eserlerin yapım veya yenilenmesi vesilesiyle yazılan yapı kitabeleri ve 2. Mezar taşı kitabeleri.

Toplam olarak 1447 yılından 1912 yılına kadar 465 yıllık süren Osmanlı devrine ait toplam 114 kitabe burada yayınlanmaktadır.

Kitabın yapısı şu şekildedir: Ilk bölüm kronolojik olarak 1447-1730 yıllarına ait toplam 24 kitabeden oluşmuştur. (1447-1608) yıllarında yazılmış ve Osmanlının ilk devresinin yöneticileri ve Sultanlarına ait toplam 12 kitabe hala mevcuttur. (1608-1730) yıllarına ait 12 kitabeden ise sadece Evliya Çelebinin seyahatnamesinde yazıldığı için haberdar oluyoruz.

İkinci bölüm ise 90 kitabe bulunmaktadır. Bu bölümde kronoloji kısmen terkedilmiş ve 1730 yılından sonra yazılmış kitabeler şehirlere göre sıralanmıştır. Arnavutluk’ta 1730 yılındna sonra bulunan en eski kitabe Ergirikasrı şehrindendir. Ergirikasrı şehrini baz alarak bu şehir ve çevresindeki kitabeler yazılmıştır. Ergirikasrı’ndan sonra tarihi en eski kitabe ise Kavaja’dadır. Ve bu şekilde şehirler birbirlerini takip etmekteler. Böylece yazılan kitabelerin şehirlere göre sıralaması şu şekildedir. Ergirikasrı, Kavaca, Delvina, Peze e Vogel, Akçehisar (Kruja), Tirana, İşkodra, Görçe (Korca), Preza, Libohova, Tepedelen, Draç (Durres), Elbasan ve Avlonya. Böylece Arnavutluk şehirlerinde kitabelerin tarihi gelişmesini takip etmek imkanı olmaktadır. Ayrıca Arnavutluk tarihinde önemli bir rol oynamış olan Tepedelenli Ali Paşa ve oğullarının İstanbul’daki mezartaşları ayrı bir başlık halinde bu bölümün sonuna ilave edilmiştir

Kitabın 3. Bölümü ise 1876 yılına kadar İşkodra sancağına bağlı olarak yönetilmiş olan Karadağ’ın Güney tarafındaki (Bar, Ülgün ve Podgorica) kitabelerinden oluşmaktadır. Karadağ’dan 10 yapım kitabesi bulunmuş ve bunlara 8 mezar taşı örneği alınmıştır. Kitabın son bölümünde ise Arnavutlukta meşhur fotoğrafçı Marubi ailesinin kolleksiyonlarında bulunan 4 tane mezar taşı örneği konmuştur.

Kitap bu şekliyle Osmanlı Arnavutluk’unun zengin tarihinden kesitler sunmaktadır. Zengin ve fakir, karmaşık ve basit kaligrafi, Padişahlara ait kitabelerden yoksullara ait mezartaşları, Türkçe yoğun olmakla birlikte ilk devirlerde arapçaya ve son devirlerde Farsca lisan kullanımı da buna eklenebilir. Bu şekliyle buradaki kitabeler 1912 yılına kadar devam eden Osmanlı Arnavutluğunun çok dilli çok kültürlü ve kozmopolit havasını aksettirmektedir.

Arnavutlukta Osmanlı Kitabeleri Külliyatı kitabının tanıtımı konusunda Düşünce ve Tarih Dergisi’nin mayıs sayısındaki haber.

www.arnavuthaber.com

Admin (info@arnavuthaber.com)

www.arnavuthaber.com Türkiye Arnavutlarına Yönelik Bağımsız İmece İnternet Yayınıdır

İlk yorumu siz yazın