Süleyman Paşa Delvina (1871 – 1933)

Önde gelen Arnavut vatansever, politikacı, diplomat ve başbakandı.

Süleyman Paşa Delvina (1871 – 1933)
Yazar : Tarih : Okunma : Yorum Yap

Süleyman Paşa Delvina (1871 – 1933), önde gelen Arnavut vatansever, politikacı, diplomat ve başbakandı. Saygıyla anıyoruz.

Süleyman Paşa Delvina, 5 Ekim 1871’de Delvina’da doğdu ve 1 Ağustos 1933’te Vlora’da öldü. Önde gelen bir Arnavut vatansever ve politikacıydı. 30 Ocak 1920-14 Kasım 1920 dönemi başbakanı ve 1924 yılında Fan Noli hükümetinin üyesiydi.

İlk öğrenimini memleketinde, orta öğrenimini Yanya’daki “Zosimea” spor salonunda tamamladı. Yüksek öğrenimini 1898’de Mülkiye Üniversitesi’nde İstanbul’da tamamladı. Osmanlı İçişleri Bakanlığı’na ataşe ve daha sonra Başbakanlık kararnamesinde sekreter, Galatasaray Lisesi ve Vefa Lisesine profesör olarak atandı. İçişleri Bakanlığında şube başkanlığı ve vilayet valiliği yaptı. Arnavut kulübünün İstanbul’daki en önemli isimlerinden biriydi. Diğer yurtseverlerle birlikte Jön Türk politikasına ve komşu monarşilerin Arnavutluk’a yönelik şovenist niyetlerine karşı çıktı. Temmuz 1911’de Arnavut öğrencilerin Arnavut alfabesini ve taleplerini desteklemek için İstanbul’da bir gösteriye önderlik etti. Büyük Güçlerin İstanbul’daki temsilciliklerine yapılan 18 Kasım tarihli halkımızın ulusal haklarının tanınması çağrısına imza atanlardan biriydi.

Nisan 1919’da Türkiye’deki Arnavut kolonisi, onu Arnavutluk’un çıkarlarını savunmak ve oradaki Arnavut temsilciler arasında çıkan siyasi anlaşmazlıkları çözmek için Paris’teki Barış Konferansı’na gönderdi. Arnavutluk’un bölünmesi projeleri Delvina başkanlığındaki Arnavut temsilciler tarafından değiştiriledi. Ancak, Ocak 1920’de yapılan Lushnja Kongresi, Paris Barış Konferansı’nda alınan tüm kararları bozdu. Bu kongreye bağımsız Arnavutluk’un her yerinden yaklaşık 50 temsilci katılırken, enternasyonaller ülkenin bölünme planlarıyla devam etti. Kongre ayrıca, başında vatansever ve saygın bir adam olan Süleyman Delvina’nın seçildiği hükümetini de seçti.

Bu hükümet o dönemde ülkenin büyük bir bölümünü yönetmiş ve Arnavutluk’un toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi şartıyla yabancı ülkelerle diplomatik ilişkiler kurarak uluslararası arenada yankı uyandırmaya çalışmıştır.

Daha sonra, Delvina 1920’de aşırılık yanlısı çetelere karşı mücadeleyi destekledi ve İtalyan emperyalist işgalcilere karşı Vlora savaşının başarıyla sona ermesini sağladı.

Süleyman Paşa Delvina

2 Ağustos 1920 tarihli İtalyan-Arnavutluk protokolünün imzalanmasına da katıldı. Süleyman Delvina 37 yaşındayken 11 Temmuz 1921’den 16 Ekim 1921’e kadar İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. 3 ay bu görevde kaldı. ve 5 gün. Haziran 1924 devriminde yer aldı ve Fan Noli başkanlığındaki hükümette 16 Haziran 1924 – 23 Aralık 1924 dönemi için Dışişleri Bakanı olarak atandı. Bu devrimin başarısızlığından sonra Delvina Arnavutluk’tan ayrıldı ve Avrupa’ya kaçtı. birkaç yıldır siyasi göçmen olarak. Daha sonra hastalandı ve Arnavutluk’a döndü ve 1933’te Vlora’da öldü. Kardeşi bir diğer önemli vatansever, Delvina’nın eski belediye başkanı Namık Delvina ile birlikte. Memleketinde, halka açık bir mezarlığa defnedildi.

Sulejman Pashë Delvina (1871 – 1933), ishte atdhetar, politikan, diplomat i shquar shqiptar, kryeministër. Lavdi!

Sulejman Pashë Delvina, lindi më 5 tetor 1871 në Delvinë dhe vdiq në Vlorë më 1 gusht 1933. Ishte atdhetar dhe politikan i shquar shqiptar, kryeministër për periudhën 30 janar 1920-14 nëntor 1920 dhe pjesëtar i qeverisë së Fan Nolit më 1924.

Arsimin fillor e kreu në vendlindje ndërsa atë të mesëm ne gjimnazin “Zosimea” të Janinës. Studimet e larta i kreu në Stamboll në vitin 1898, Universitetin “Mylkie”. U emërua atashe në MPB-në Osmane dhe më pas sekretar në zyrën e dekreteve të Kryeministrisë, si dhe profesor në liceun e Gallatasarait e në gjimnazin e Vefa-s. U bë shef seksioni në MPB dhe drejtor i përgjithshëm i vilajeteve. Ishte një ndër figurat qendrore të klubit shqiptar të Stambollit. Bashkë me patriotë të tjerë iu kundërvu politikës xhonturke dhe synimeve shoviniste ndaj Shqipërisë të monarkive fqinje. Në korrik 1911 udhëhoqi manifestimin e studentëve shqiptarë në Stamboll për të mbështetur alfabetin dhe kërkesat shqiptare. Ishte një nga nënshkruesit e thirrjes së 18 nëntorit dorëzuar përfaqësive të Fuqive të Mëdha në Stamboll ku kërkohej të njiheshin të drejtat kombëtare të popullit tonë.

Në prill 1919 kolonia shqiptare në Turqi, e dërgoi atë në Konferencën e Paqes në Paris, për të mbrojtur në emër të saj interesat e Shqipërisë dhe për të zgjidhur mosmarrëveshjet politike të lindura në gjirin e përfaqësuesve shqiptarë të atjeshëm. Projektet për copëtimin e Shqipërisë nuk mund të ndryshoheshin dot nga përfaqësuesit shqiptarë në krye të të cilëve ishte Delvina. Megjithatë ishte Kongresi i Lushnjës që u mbajt në janar të vitit 1920 ai që hodhi poshtë gjithë vendimet e marra në Konferencën e Paqes në Paris. Në këtë kongres morën pjesë rreth 50 përfaqësues nga gjithë Shqipëria e pavarur, ndërkohë që ndërkombëtarët vazhdonin me planet për copëtimin e vendit. Kongresi zgjodhi dhe qeverinë e tij, në krye të së cilës u zgjodh atdhetari dhe njeriu i respektuar, Sulejman Delvina.

Kjo qeveri drejtonte në atë kohë pjesën më të madhe të vendit dhe u përpoq që të kishte jehonë edhe në fushën ndërkombëtare, duke vendosur marrëdhënie diplomatike me shtetet e huaja, me kusht që të respektohej tërësia territoriale e Shqipërisë.

Më pas, Delvina mbështeti luftën kundër bandave esatiste më 1920 dhe ndihmoi në përfundimin me sukses të luftës së Vlorës kundër pushtuesve imperialistë italianë.

Po kështu mori pjesë edhe në nënshkrimin e protokollit italo-shqiptar të datës 2 gusht 1920. Në moshën 37 vjeç Sulejman Delvina kreu detyrën si Ministër i Brendshëm, 11 korrik 1921 deri më 16 tetor 1921. Në këtë detyrë ndenji 3 muaj e 5 ditë. Mori pjesë në revolucionin e qershorit 1924 dhe në qeverinë e kryesuar nga Fan Noli u emërua ministër i Punëve të Jashtme për periudhën nga 16 qershor 1924 – 23 dhjetor 1924. Pas dështimit të këtij revolucioni, Delvina u largua nga Shqipëria dhe u end në Evropë për disa vjet si emigrant politik. Më vonë i sëmurë u kthye në Shqipëri dhe vdiq në Vlorë në vitin 1933. U varros në qytetin e tij të lindjes, në varrezat publike , së bashku me të vëllain patriotin tjetër të shquar , ish kryetarin e bashkisë së Delvinës, Namik Delvinën.

#ARNAVUTHABER

Admin (info@arnavuthaber.com)

www.arnavuthaber.com Türkiye Arnavutlarına Yönelik Bağımsız İmece İnternet Yayınıdır

İlk yorumu siz yazın